+ Μακαριστοῦ π. Μιχαήλ Καρδαμάκη, Κεφάλαια Κατανυκτικά
Ὁ Χριστός εἶναι ὁ αἰώνια ἐρχόμενος Κύριος, ὁ Νυμφίος τῶν καρδιῶν μας, ὁ ἐραστής ὁμού καί ὁ ἐρωμένος, πού ἔρχεται καί μᾶς ἀναζητᾷ γιά νά μᾶς σώσει «ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός». Ἡ νύχτα δέν εἶναι μόνο ἡ κατάσταση τοῦ κακοῦ καί τῆς ἀθλιότητας, τῶν παθῶν καί τῶν δαιμόνων, τῆς δαιμονικῆς ἀπάτης καί ἀκαθαρσίας, τῆς πονηρίας καί τῆς ἀλλοτριώσεως, τοῦ φόβου καί τοῦ σκότους, τοῦ τρόμου καί τοῦ θανάτου. Στήν ἀσκητική μας παράδοση ἡ νύχτα γίνεται καιρός στεναγμῶν καί δακρύων, μετάνοιας καί ἀναμονῆς τῶν μεγάλων γεγονότων τῆς σωτηρίας «ἐν Χριστῷ»∙ γεγονότων ὁριακῶν γιά τήν προσωπική μας ζωή.
Ὅπως ὁμολογεῖ ὁ ὅσιος Πέτρος ὁ Δαμασκηνός, «ὅποιος ἔφτασε σέ πνευματική γνώση, θαυμάζει καί τήν νύχτα, γιατί σέ ὅλους εἶναι ὠφέλιμη. Στούς πρακτικούς ἀνθρώπους δίνει ἡσυχία καί εὐκαιρία προσευχῆς∙ τούς πενθικούς τους ὁδηγεῖ στή μνήμη τοῦ θανάτου καί τοῦ Ἅδη∙ καί σ’ ἐκείνους πού ἐπιδιώκουν τήν ἠθική, τούς ὁδηγεῖ στήν ἀκριβέστερη μελέτη καί ἔρευνα τῶν θείων εὐεργεσιῶν καί τήν τακτοποίηση τῶν ἠθῶν (βλ. Ψαλμ. 4, 5). Γιά τούς θεωρητικούς ἡ νύχτα ἔχει πολλές θεωρίες: τούς θυμίζει τήν κοσμοποιΐα. Καί ὁ θεωρητικός ἔχει τήν αἴσθηση ὅτι εἶναι μόνος – σάν τόν Ἀδάμ – καί ὑμνεῖ τόν Κτίστη καί Δημιουργό τῆς Κτίσεως μέ σύνεση μαζί μέ τούς Ἀγγέλους. Ὅταν γίνονται βροντές καί ἀστραπές, συλλογίζεται τήν Ἡμέρα τῆς Κρίσεως∙ ἀπό τήν ἀνατολή τοῦ αὐγερινοῦ καί τῆς αὐγῆς, κατανοεῖ τή φανέρωση τοῦ τιμίου καί ζωοποιοῦ Σταυροῦ (βλ. Ματθ. 24, 30)∙ ἀπό τό ξύπνημα τῶν ἀνθρώπων ἀπό τόν ὕπνο, συμπεραίνει τήν κοινή ἀνάσταση∙ ἐνῷ ἀπό τήν ἀνατολή τοῦ ἡλίου, τήν ἔλευση τοῦ Κυρίου».
Ἡ ἐλπίδα αὐτῆς τῆς μεταμόρφωσης τῆς νύχτας εἶναι ὁ καρπός τῆς ἔλευσης καί τῆς παρουσίας τοῦ Χριστοῦ ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός», ὁ Ὁποῖος «μᾶς γλύτωσε ἀπό τήν ἐξουσία τοῦ σκοταδιοῦ καί μᾶς μετέφερε στή βασιλεία τῆς ἀγάπης» (βλ. Κολ. 1, 13). Ἐμεῖς, βέβαια, ἐξακολουθοῦμε νά «κατασκευάζουμε» τή μυστηριώδη νύχτα γιά νά κρύβουμε τά ἔργα τοῦ σκότους, τά φαῦλα ἔργα, νά ἀποκρύπτουμε τόν ἀργό θάνατο τῆς ἄθεης ζωῆς μας. Καί ὁ Χριστός – Αὐτός, ὁ ἀμετανότητα ἐρωτευμένος μαζί μας! – ἐξακολουθεῖ νά ἔρχεται τή νύχτα, ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός», στήν καρδιά τῆς νύχτας, στό σκοτάδι τοῦ Ἅδη τῆς καρδιᾶς καί τῆς ἱστορίας μας καί νά ἀπογυμνώνει, νά κρίνει καί νά φωτίζει τά πάντα στό φῶς τῆς ἀναστάσεώς Του, μέσα στήν ὁποία χαιρόμαστε τό φῶς τῆς Πρώτης καί Ὄγδοης ἡμέρας τῆς Δημιουργίας.
Μποροῦμε, λοιπόν, νά Τόν προσδοκοῦμε γιατί Ἐκεῖνος ἐπιμένει πραγματικά νά ἔρχεται μέσα στήν ἀφεγγῆ νύχτα τῶν τυραννικῶν παθῶν μας, στήν θλίψη τῶν ἐσκοτισμένων καρδιῶν μας, στήν τρέλα τῆς κακῆς μοναξιᾶς, στόν τρόμο τῆς «ἀθεΐας τῆς νύχτας» τῶν καιρῶν μας.